Nog een stukje Kerststronk?

In de afgelopen weken heb ik al diverse Franse kersttradities beschreven. Het eten van la bûche de Noël als nagerecht is er ook een. Naast les treize desserts, een typisch Provençaalse traditie, is dit wel het meest algemeen verbreide gebruik op het gebied van kerstdesserts in Frankrijk (en België).

Une bûche is een houtblok. Het nagerecht waar ik het over heb heeft dan ook deze vorm en wordt gemaakt van cakedeeg, gevuld met crème en chocolade, dan wel van ijs of een combinatie van beide. Op http://www.frankrijk.blog.nl/ vind je in de rubriek Franse keuken en recepten (pagina 4) een heerlijk recept. Ik heb het eerlijk gezegd niet zelf uitgeprobeerd maar het plaatje is veelbelovend!

Waarom een houtblok op je bord met de Kerst, of een 'kerststronk' zoals het vroeger in Nederland heette? De traditie voert terug op een oeroud, heidens gebruik, niet alleen in Frankrijk, maar overal in Europa. Op de kortste dag van het jaar, de winterzonnewende op 21 december, werd een houtblok in de haard gelegd en aangestoken. Heidense gebruiken werden na de opkomst van het Christendom verboden en werden, zoals de meeste van deze tradities, overgenomen en aangepast door de kerk. In de christelijke versie werd het houtblok pas op Kerstavond aangestoken. Het moest zeer langzaam branden, het liefst tot Driekoningen op 6 januari. Het hoofd van de familie zegende het blok met water, wijn of olie en zout. De as werd het hele jaar bewaard om het huis tegen onheil te beschermen.

Van deze oude traditie is er dus nu alleen nog dit calorierijke nagerecht over. Uit mijn jeugd in een ver verleden in Nederland kan ik nog wel een beeld tevoorschijn toveren van rijk met chocolade en room gevulde bonbons, in de vorm van boomstammetjes. Maar ik heb mij laten vertellen dat Nederlanders een boomstam tegenwoordig eerder associëren met een soort kant- en klaar vleesproduct. Niet het aangewezen menu voor een Franse Kerst ...

Bonnes fêtes!



P.S. Ik ben je nog het resultaat schuldig van mijn graanaanplant op 4 december (zie mijn bericht van die datum). Mijn potjes hebben inmiddels naar goed Provençaals gebruik een plaatsje bij de crèche gevonden. Het graan is geweldig opgekomen, wat duidt op een zeer voorspoedig 2011. Behalve dan dat ik één cruciale fout heb begaan: ik heb maar twee potjes en het hadden er eigenlijk drie moeten zijn. Het kan dus nog alle kanten opgaan in het nieuwe jaar ...