Bonnes résolutions!

Mijn goede voornemens voor 2012? Gewoon lekker doorgaan met waar ik mee bezig ben. Dat betekent onder andere dat ik dit blog weer wekelijks wil gaan vullen met nieuwe woorden, eigenaardigheden en valkuilen in de Franse taal. De Fransen hebben ook goede voornemens, ze noemen ze les bonnes résolutions. Net zoals bij waarschijnlijk de meesten onder ons staan vooraan op hun lijstje: afvallen (perdre du poids), ophouden met roken (arrêter de fumer) en gezonder leven (vivre une vie plus saine).

Een lastig woord, la résolution. Behalve het voornemen, kan het onder andere ook betekenen:

-          resolutie (besluit): une résolution des Nations unies
-          ontbinding: la résolution d’un contrat
-          oplossing: la résolution d’un problème
-          pixeldichtheid: la résolution d’une photo
-          besluit (beslissing): j’ai pris une résolution
-          omzetting: la résolution de neige en eau

Ons ‘voornemen’ kan niet altijd vertaald worden met ‘résolution’. Een paar voorbeeldjes:

Ik heb het voornemen om naar Parijs te gaan. Is niet: J’ai la résolution d’aller à Paris, maar J’ai l’intention d’aller à Paris. En van de andere kant zijn Franse intentions niet hetzelfde als onze voornemens. Zo zijn de bonnes intentions goede bedoelingen.

Gefeliciteerd met jullie voorgenomen huwelijk! Men zou je niet begrijpen, wanneer je dit vertaalt met Félicitations pour votre mariage résolu! Je zou feliciteren met een resoluut huwelijk. Félicitations pour votre prochain mariage! is de correcte vertaling. Anders dan je misschien zou denken, betekent dit niet ‘gefeliciteerd met jullie volgende huwelijk’ (dat zou votre mariage suivant zijn). Zeg ook vooral niet iets in de trant van Félicitations à l’occasion de votre intention de mariage. Je zou dan feliciteren met de misintentie uitgesproken tijdens de plechtigheid in de kerk.

Ons besluit staat vast, we gaan naar Frankrijk verhuizen

Het is niet fout om te zeggen: Nous avons pris la résolution de déménager en France, maar je zult vaker horen: Nous avons pris la décision de …  of nous avons décidé de …  of nous nous sommes décidés de ….

Het werkwoord dat bij résolution hoort is résoudre. Het woord wordt veel gebruikt in de betekenis van oplossen. Niet alleen letterlijk van (vloei)stoffen, maar ook overdrachtelijk van problemen: résoudre un problème. Maar wanneer het probleem is opgelost, wordt meestal gesproken van la solution du problème. En tenslotte, bij solution hoort geen werkwoord soudre (dat is oud-Frans, wordt niet meer gebruikt). Soluble bestaat wel en betekent oplosbaar. Du café soluble is oploskoffie.

En zo spring ik weer als vanouds van de hak op de tak. In het Frans is dit: je passe du coq à l’âne. Het beste is natuurlijk om je aan je goede voornemens te houden, de tenir ses bonnes résolutions. Voor de korte termijn heb ik mijzelf er in ieder geval aan gehouden om uiterlijk vandaag dit stukje op mijn blog te plaatsen.