Koekjes op de voorruit

J'ai posé le macaron sur le vitre, madame, zei de garagehouder vorige week, toen ik mijn auto kwam halen. Macarons zijn echt Franse, "méga"-hippe koekjes. Ze zijn niet alleen heerlijk bros en zoet, maar ze zien er ook nog eens fris en kleurig uit. Wil je meer weten over de oorsprong ervan, sla er dan mijn boek Ratjetoe even op na.
De geste van mijn garagehouder was geen typisch Franse, gastronomische manier van klantenbinding, hij had op mijn voorruit geen koekjes achtergelaten, helaas. Wel een sticker, met twee gaatjes. Eén voor de maand en één voor het jaar tot wanneer de keuring geldig is. Ik had mijn auto namelijk voor le contrôle technique gebracht, de Franse versie van de APK-keuring.

Le macaron is omgangstaal voor een min of meer officiële sticker, die je met een officiëlere naam la vignette of l'insigne zou moeten noemen. Een autosnelwegvignet bijvoorbeeld, of een sticker van de verzekeringsmaatschappij. Ook op je Franse achterruit kan een macaron zitten, bijvoorbeeld het Corsicaanse embleem van het zwarte hoofd met een witte band (testa maura) of het "tweepoppetjes"-logo voor conduite accompagnée*.

Waarom eigenlijk die naam? Oorspronkelijk vanwege de ronde vorm van de insignes. De naam macaron voor een insigne bestond al lang voordat de sticker zijn intrede deed, bijvoorbeeld voor de rosette de la Légion d'honneur. Langzamerhand heeft de naam zich uitgebreid naar niet-ronde vormen. De contrôle technique-sticker bijvoorbeeld is duidelijk niet rond, maar vierkant. Bovendien heten nu ook niet-officiële stickers macarons, bijvoorbeeld stickers om iedereen te laten weten dat je une future maman bent of lid van de labradorvereniging.

In plaats van macaron kun je ook autocollant zeggen, een 'zelfklevende' of étiquette of "sticker" (uitspreken als "stiekère"). Maar niet elke sticker is een macaron. Wat kinderen in een boek plakken (in het beste geval) of anders op de tafel, je nieuwste CD of het LCD-televisiescherm, is geen macaron. Zelfs niet wanneer ze er je auto mee beplakken ...

* In het Franse systeem kunnen jongeren op hun 16e een voorlopig rijbewijs halen, waarna ze tot hun 18e rijervaring mogen opdoen, maar dan wel accompagné, dat wil zeggen met een volwassene (die zijn rijbewijs heeft) naast zich.