maandag 8 november 2010

Voilà c'est tout!

Nog zo'n populair Frans stopwoord is voilà. Natuurlijk ken je het, voilà was waarschijnlijk een van de eerste woorden in je Franse vocabulaire, in het mijne wel, tenminste.

Wanneer je voilà ontleedt, bestaat het uit voi en . Voi(s) is de gebiedende wijs enkelvoud van het werkwoord voir-zien (gek genoeg bestaat er geen beleefdheidsvorm van, voyez-là wordt in deze betekenis niet gebruikt). En betekent 'daar', in tegenstelling tot ci-hier. Dus letterlijk betekent voilà ziedaar, kijk. Je zegt het wanneer je iemand waarneemt: voilà Jean!-kijk, daar is Jan! Of wanneer je iets aan iemand geeft: voilà votre café, alstublieft, uw koffie.

Maar voilà heeft in het dagelijkse spraakgebruik nog veel meer toepassingsmogelijkheden. Na een boude uitspraak bijvoorbeeld: voilà ce que j'en pense. Zo, dat denk ik ervan. Of om een stevige discussie af te sluiten: bon, on n'en parle plus, c'est fini, voilà. Goed, we hebben het er niet meer over, klaar, afgelopen.

Vergelijkbare tussenwerpselen in het Nederlands zijn bijvoorbeeld 'dus', 'kijk' of 'zeg maar'. Kijk, dat bedoel ik dus, voilà is dus zeg maar een stopwoord dat dus soms dus heel nuttig kan zijn, maar het de hele dag door, zeg maar, in iedere zin die je uitspreekt dus, driemaal te gebruiken, kijk dat gaat dus te ver.

En zo zit het (dus) ook met voilà. Ik constateer een complete 'voilà-inflatie' in mijn omgeving. Winkelpersoneel, vrienden, de kapper, de buurman, op televisie, op de radio, iedereen roept constant voilà als een soort berustende verzuchting, meestal nadat ze eerst een flink potje hebben zitten râler. Misschien is het daarom wel dat het me de laatste tijd zo opvalt. Zoals iedereen heeft kunnen volgen, hadden veel Fransen de afgelopen weken nogal wat te klagen en daar had vervolgens het niet-klagende deel van de bevolking dan weer last van, zodat ook zij gingen klagen. Maar nu lijken de gemoederen wat bedaard en heeft een gevoel van berusting, van onmacht zo je wilt, de overhand gekregen. Met het bijpassende vocabulaire. Voilà, c'est comme ça. On a fait ce qu'on pouvait, voilà. La loi, c'est la loi, voilà. Voilà, c'est tout.

2 opmerkingen: