Encore le petit lait

Mijn post van 8 oktober ging over de uitdrukking boire le petit lait. Een van mijn lezers, Ingrid, die in de Périgord woont en daar een kaasboerderij heeft maakte mij attent op het volgende interessante verschil, dat ikzelf niet kende, de meeste Fransen ook niet (volgens Ingrid) en jij misschien ook niet.

-       Wanneer je van melk kaas maakt, blijft er de ‘wei’ over, dat is een min of meer heldere, lichtgele vloeistof, die veel melksuiker, maar relatief weinig eiwitten en vetten bevat. De eiwitten en vetten zitten namelijk in de kaas. Deze ‘wei’ heet in het Frans le petit lait. Er zijn een paar frisdranken die (gedeeltelijk) op basis van wei worden gemaakt: Taxi en Rivella.

 

-       Wanneer je van melk boter maakt, haal je de vetten uit de melk, maar de eiwitten blijven erin zitten. Je houdt een witte vloeistof over, die wij karnemelk noemen (naar de naam van het proces: karnen) en de Fransen: babeurre, lait battu, lait de beurre of lait ribot. Technisch gezien is karnemelk magere gefermenteerde melk. Omdat we er in Nederland meer van drinken dan via karnen geproduceerd kan worden, wordt er magere melk gefermenteerd en onder de naam karnemelk verkocht. Wil je in Frankrijk karnemelk drinken, zoek dan in de supermarkt naar een van de bestaande benamingen: babeurre, lait ribot (Bretagne), lait battu, lait fermenté, of el'ben (arabisch). Of ga naar Ingrids boerderij!

Zij was zo vriendelijk om mij deze foto ter beschikking te stellen. Je ziet daarop haar man Rik met in zijn hand de ‘wrongel’ en in de kaasbak de ‘wei’, le petit lait dus. Op Ingrids gezellige en informatieve blog http://paquerette2.wordpress.com/ vind je nog veel meer informatie over haarzelf en haar Nederfranse familie in de Périgord.