maandag 24 december 2012

Papa Noël


 
Vannacht is het dan eindelijk zover: le papa Noël komt de pakjes onder de kerstboom leggen en morgen, op eerste kerstdag mogen we ze open maken! Klein en groot hebben hun lettre au Père Noël geschreven, met daarbij natuurlijk hun liste – het verlanglijstje. Dit is geen kinderfabeltje, maar serieus waar. In Libourne, een klein stadje in het departement Gironde bevindt zich le Secrétariat du Père Noël. Zo’n 80 lutins en lutines beantwoorden daar al vanaf begin november dag na dag de kerstpost. Dat zijn zo’n 1,5 miljoen brieven en ook nog eens bijna 200.000 e-mails (want papa Noël gaat met de tijd mee). Al die brieven komen niet alleen uit Frankrijk, maar uit wel 160 andere landen. Logisch ook, want behalve in Frankrijk heeft de Kerstman verder alleen nog een secretariaat in Finland (hoe kan het ook anders), Canada en IJsland.
Het secretariaat bestaat dit jaar 50 jaar! Alles begon in 1962, toen twee (vrouwelijke ) postbodes het niet meer konden aanzien dat al die lieve kinderbrieven aan de Kerstman ongeopend in de prullenbakken op de postkantoren verdwenen.  Zij deden iets ondenkbaars: ze OPENDEN de brieven en schonden daarmee het briefgeheim! Ze schreven de kinderen terug. Gelukkig werd het door de vingers gezien en vond hun actie brede sympathie. Zoveel zelfs dat de toenmalige verantwoordelijke minister besloot om een secretariaat van de Kerstman op te richten. Dit was de eerste jaren gevestigd in Parijs, maar bevindt zich sinds 1967 in Libourne.

Heb je je liste nog niet ingeleverd? Dan is het nu waarschijnlijk te laat, maar zorg dat je er volgend jaar op tijd bij bent! http://www.laposte.fr/pere-noel/
 
Ik wens al mijn lezers
joyeuses fêtes
et une bonne et heureuse
année 2013!
 

zondag 9 december 2012

Spiekbriefje


Spiekpen 1
 
Speciaal voor leraren Frans en scholieren onder mijn lezers, gaat het deze keer over twee werkwoorden: sécher en pomper. Nee, wees maar niet bang, ik ga ze niet vervoegen, ik wilde het hebben over hun ‘argotische’ betekenis in het Franse schooljargon.
Aanleiding is de pen die we cadeau kregen bij de afhaal-pizza, zie bovenstaande foto. Zo op het oog was het een gewone pen. Maar bij nader onderzoek bleek er een uittrekbare kalender in te zitten, zoals te zien op de foto hieronder. Mijn dochter had er onmiddellijk grote belangstelling voor. 'Geweldig om une antisèche mee te maken!', zo vertelde ze me. Misschien vraag je je, net als ik het eerder deed, af wat in hemelsnaam une antisèche is. Om dit uit te leggen, zal ik even bij het begin beginnen.

·       Sécher betekent natuurlijk in de eerste plaats ‘drogen’, zoals in je sèche mes cheveux – ik droog mijn haar. Une sèche-cheveux is een haardroger en une sèche-linge een droogmachine voor de was.

·       Maar sécher heeft ook de betekenis van ‘spijbelen’, zoals in il a séché le cours d’anglais – hij heeft gespijbeld bij Engels.

·       In de derde plaats betekent sécher dat je ergens geen antwoord op weet, bijvoorbeeld: sur cette question je sèche totalement op die vraag weet ik absoluut het antwoord niet. Daarmee is dan ook direct duidelijk wat une antisèche is, namelijk een middel om te voorkomen dat je ergens het antwoord niet op weet, een spiekbriefje dus.

Een ander woord uit het school-argot voor une antisèche is une pompe. In samenhang hiermee is pomper niet alleen ‘pompen’, naast nog een hele reeks andere betekenissen, maar ook ‘overschrijven’, ‘spieken’ of ‘afkijken’. Bijvoorbeeld il a pompé au contrôle de maths – hij heeft afgekeken tijdens het proefwerk wiskunde.
Spiekpen 2
 
Mooi dat mijn dochter die pen niet krijgt natuurlijk! Waar een afhaalpizza al niet allemaal toe kan leiden …